W uzasadnieniu wniosku prezydent wskazał, iż analiza przebiegu procedury ustawodawczej w zakresie trybu rozpatrzenia przez Sejm poprawek senackich do przedmiotowej ustawy wzbudziła poważne zastrzeżenia co do dochowania konstytucyjnych standardów procesu legislacyjnego. "Mając na uwadze tak doniosłe wartości jak zaufanie obywatela do państwa oraz stanowionego przez nie prawa, a także obowiązek współdziałania Sejmu i Senatu w realizacji funkcji ustawodawczej, niezbędne jest, by prawo było uchwalane w procedurze nie pozostawiającej żadnych wątpliwości" – napisał we wniosku prezydent.

Chodzi o nowelizację, która ma określić zasady tworzenia sekretariatów kuratorskich przy sądach.

Czytaj: Senat za nowelizacją ustawy o kierownikach zespołów kuratorskich>>>

Senat proponował, by ograniczyć liczbę sekretariatów kuratorskich w ten sposób, aby musiały one powstać tylko tam, gdzie zespoły są co najmniej 10-osobowe. Senatorowie chcieli zmiany zapisu uchwalonego przez Sejm (zabiegał o to PiS) i zauważyli, że mniejszych niż 10-osobowe jest 65 proc. z ponad 500 zespołów i w tym wypadku nie trzeba tworzyć dla nich sekretariatów, a wystarczy powierzenie zadania sekretarskiego wyznaczonemu pracownikowi (lub pracownikom) właściwego wydziału sądu.

W debacie nad senackimi poprawkami większość reprezentantów klubów poselskich opowiedziało się przeciwko nim i zapowiedziało głosowanie za zapisem sejmowym, że sekretariaty powstają przy każdym zespole kuratorskim. Parlamentarna procedura przewiduje, że marszałek Sejmu poddaje pod głosowanie wniosek o odrzucenie poprawek Senatu.

Zarys metodyki pracy kuratora sądowego>>>

5 sierpnia prowadząca obrady marszałek Małgorzata Kidawa-Błońska - zapewne omyłkowo (w tym bloku głosowań przejęzyczyła się kilkakrotnie, ale wówczas się korygowała) - spytała jednak posłów odwrotnie: "kto jest za przyjęciem poprawek" - ci zaś zagłosowali w większości tak, jak zapowiadali w debacie - przeciw tej poprawce. Ostatecznie marszałek Kidawa-Błońska ogłosiła: "Głosowało 428 posłów. Większość bezwzględna wynosi 215. Za było 417, przeciw – 8, wstrzymało się 3 posłów. Sejm odrzucił poprawki bezwzględną większością głosów" - i w tej wersji ustawa trafiła na biurko prezydenta.

Nowelizacja ma rozwiązać problem dotyczący kompetencji szefów zespołów kuratorskich, który to środowisko zgłasza od 13 lat. Po nowelizacji prawa karnego znaczenie kuratorów w systemie jeszcze wzrośnie: ich podstawowym zadaniem jest nadzór nad wykonywaniem tzw. kar nieizolacyjnych - czyli wykonywanych na wolności. Chodzi zarówno o tzw. prace społeczne, jak i kary w systemie dozoru elektronicznego.

W nowelizacji określono, czym ma się zajmować kierownik zespołu służby kuratorskiej przy każdym sądzie. Wskazano, że do jego zadań ma należeć kontrola i koordynacja obciążenia pracą kuratorów z jego zespołu, bieżąca analiza akt spraw kuratorskich oraz kontrola terminowości, efektywności i prawidłowości wykonania przez nich zadań i obowiązków.

Projekt przygotowany przez sejmową komisję ustawodawczą jest dostosowaniem prawa do wyroku TK z połowy grudnia ub. roku. Krajowa Rada Kuratorów zaskarżyła wówczas kilkanaście przepisów z wydanego w 2013 r. rozporządzenia ministra sprawiedliwości w sprawie sposobu wykonywania obowiązków i uprawnień przez kuratorów sądowych w sprawach karnych wykonawczych. Część z nich TK uznał za niekonstytucyjne.

Chodziło m.in. o szczegółowe uprawnienia kierowników działających przy sądach zespołów kuratorskiej służby sądowej. Zdaniem Rady uprawnienia tych kierowników mają charakter wyłącznie administracyjny i żaden z przepisów ustawy o kuratorach "nie pozwala zasadnie domniemywać kompetencji merytorycznych kierownika zespołu do ingerencji w pracę poszczególnych kuratorów sądowych". Natomiast rozporządzenie - jak zaznaczyła KRK - umożliwiało kierownikowi ingerencję w wykonywanie obowiązków przez kuratora np. poprzez wydawanie zaleceń odnośnie częstotliwości kontaktów ze skazanym.

W 2014 r. w kraju funkcjonowało 527 zespołów kuratorskiej służby sądowej utworzonych w sądach rejonowych, w tym 196 zespołów do spraw wykonywania orzeczeń karnych, 170 zespołów do spraw wykonywania orzeczeń rodzinnych i nieletnich oraz 161 zespołów połączonych, wykonujących orzeczenia w sprawach karnych i rodzinnych. (PAP)