- To jest niezwykle ważne, żeby sprawy dyscyplinarne były załatwiane przez sądy, były załatwiane w sposób transparentny; odpowiednie przepisy dotyczące transparentności tych spraw także są w tym moim projekcie ustawy o SN zawarte - powiedział Andrzej Duda przedstawiając w poniedziałek swój projekt.

Czytaj:  Prezydent proponuje zmiany w SN i chce rozmawiać o nowelizacji konstytucji ws KRS>>


Projekt przewiduje, że w postępowaniach dyscyplinarnych prowadzonych przed SN orzekać będą składy sędziowsko-ławnicze. Ławników wybierałby Senat spośród kandydatów zgłaszanych - bezpośrednio lub za pośrednictwem organizacji społecznych - przez obywateli.
Jak napisano w komunikacie Kancelarii Prezydenta, liczbę ławników SN określać będzie Kolegium SN. Ławnicy SN będą wybierani na czteroletnią kadencję. Zasady ich funkcjonowania mają być analogiczne do zasad obowiązujących obecnie w odniesieniu do ławników w sądach powszechnych.

W projekcie zobligowano SN "do niezwłocznego publikowania wszystkich swoich orzeczeń wraz z uzasadnieniami w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie internetowej SN". W BIP będą też publikowane informacje o dodatkowym zatrudnieniu oraz innym zajęciu zarobkowym sędziów SN. Na stronach internetowych obywatele będą również mogli zapoznać się z rozstrzygnięciami w sprawach dyscyplinarnych. Zmiany takie - jak zaznaczono w uzasadnieniu projektu - wynikają "z przyjętego przez projektodawcę założenia, że kontrola społeczna jest najlepszym gwarantem prawidłowego funkcjonowania sądów".

Obok funkcjonujących obecnie w SN izb: cywilnej, karnej oraz - zmodyfikowanej - Izby Pracy i Ubezpieczeń Społecznych "dla realizacji nowych, niezwykle ważnych ustrojowo funkcji, projekt ustawy wyodrębnia dwie nowe izby: kontroli nadzwyczajnej i spraw publicznych oraz dyscyplinarną".
Według projektu, Izba Dyscyplinarna "z uwagi na swoją rolę, zyskać ma szczególny status wśród izb SN, tak aby w sposób niezakłócony mogła realizować zadania, od których w dużej mierze zależy poziom zaufania obywateli do władzy sądowniczej".

Zaproponowane przepisy - jak dodano w uzasadnieniu - mają też uprościć procedury wyłaniania kandydatów na stanowisko sędziego SN, zapewnić bezstronność procedury wyboru, zwiększyć zaangażowanie prezydenta w tryb powoływania sędziów SN, jak również zapewnić sędziom niezależność i wzmocnienie ich bezstronności w rozstrzyganiu spraw sądowych.  Wprowadzony ma też zostać "nowy, przyspieszony tryb uchylania immunitetu w przypadku popełnienia przez sędziego najpoważniejszych przestępstw".

Według projektu w odniesieniu do spraw dyscyplinarnych sędziów SN przewidziano, że będą one rozpatrywane w pierwszej instancji przez SN w składzie dwóch sędziów Izby Dyscyplinarnej oraz jednego ławnika, zaś w drugiej instancji przez SN w składzie trzech sędziów Izby Dyscyplinarnej i dwóch ławników.
- Ustawa przewiduje również kompetencje prezydenta w zakresie postępowania dyscyplinarnego prowadzonego wobec sędziów SN. Prezydent będzie mógł wyjść z inicjatywą powołania, z grona sędziów SN, sądów powszechnych i wojskowych, Nadzwyczajnego Rzecznika Dyscyplinarnego – czytamy w komunikacie Kancelarii Prezydenta. Dodano w nim także, że projekt zawiera również zmiany w odniesieniu do postępowań dyscyplinarnych w sądownictwie powszechnym, wojskowym oraz w prokuraturze, dostosowujące przepisy aktualnych ustaw do zmian wynikających z utworzenia Izby Dyscyplinarnej.